Ontdek Montegro - De Wereld Zien

Montenegro, het groene pareltje van Ex-Joegoslavië
reisperiode: juni

Ken je Joegoslavië nog? Je moet al een hele oude kaart of atlas bij de hand hebben om dit land terug te kunnen vinden. Met de val van het communisme tussen 1989 en 1992 in Joegoslavië, viel het land uiteen. Het uiteenvallen van het land ging in de periode van 1992-1999 gepaard met een serie van bloedige oorlogen. In de loop van het daaropvolgende decennium ontstonden zeven nieuwe landen, waaronder dus ook Montenegro.

Montenegro is dus best een "nieuw" land, sinds 2006 is dit nog maar onafhankelijk. Sinds 2010 is het land ook kandidaat om toe te treden tot de Europese Unie. Al is het tot op heden nog geen EU-land, toch kan je er met Euro's betalen! Vreemd toch? Maar daar is ook een eenvoudige verklaring voor. Bij het uiteenvallen van Joegoslavië en de onafhankelijkheid van Montenegro, was er helemaal geen eigen munteenheid. De Servische Dinar (munteenheid van Servië) was totaal niet aan de orde om als officiële munteenheid te gebruiken. Daaorm worden er sinds 2006 Euro's gebruikt. Gemakkelijk voor ons alvast.

Genoeg geschiedenis nu, tijd om meer te vertellen over mijn reisrvaringen en wat ik allemaal heb bezocht. Als eerste wil ik er alvast bij benadrukken, verwacht in dit land niet te veel oude en culturele gebouwen. Door de oorlog is er veel verwoest en dus opnieuw opgebouwd. Dit land moet je echt bezoeken voor zijn natuur! Al is er wel wat voorziening voor de toerist, echt gek populair is deze bestemming (nog) niet. Het land is ook niet heel groot, maar zo groot als Vlaanderen. Op een week heb je het echt wel gezien allemaal. Ik heb de reis dan ook gecombineerd met een dagje Bosnië-Herzegovina en ik ben ook even in Albanië geweest - later meer hierover in dit verslag.

Podgorica
Vanuit Charleroi had ik een rechtstreekse vlucht naar de hoofdstad Podgorica. Montenegro is geen Schengenzone, hou dus rekening met extra douane controle bij vertrek in de luchthaven en alsook bij aankomst. Naast Podgorica kan je ook vliegen via Tivat. Die luchthaven wordt vooral door Tui gebruikt. Ryan Air doet zijn vluchten via Podgorica. Als man alleen werd ik bij mijn aankomst al meteen uit de massa geplukt voor controle en moest ik uitleggen wat ik daar kwam doen... Om 23u00 sluit het autoverhuur kantoor op de luchthaven. Aangezien ik maar een halfuurtje meer had, werd ik dus behoorlijk zenuwachtig. Uiteindelijk mocht ik gaan en had ik op tijd nog de sleutels van de huurauto. Oef! Snel mijn hotel opzoeken en mijn batterijen opladen zodat ik de dag nadien mijn tripje kan beginnen!

De hoofdstad Podgorica ligt in het zuiden/ zuidoosten van het land, niet ver van de grens met Albanië en het Skadar Meer. De stad ziet er wat armoedig uit en heeft al wat West-Europese looks, zoals de Millenniumbrug (zie foto boven). Veel websites vermelden deze brug als bezienswaardigheid. Echter is hier niet veel speciaal aan, vlak aan het stadion van AA Gent heb je bijna een identieke brug... De stad heeft maar weinig monumenten en oude gebouwen. Dat komt ook omdat Citenje vroeger de hoofdstad was. Daar kom ik later ook nog even op terug.
Ik was dus snel klaar met Podgorica. Omdat de kathedraal (zie foto onder) op mijn route lag om de stad te verlaten, ben ik daar toch maar eens gestopt om een kijkje te nemen.

Absoluut een mooi bouwwerk, maar ook best een recente kathedraal (Orthodox). Ook de architectuur binnen was prachttig om te zien. De omgeving rond deze kathedraal had niet veel te bieden. Een triestige en vooral een vuile parking. Snel de stad uit dus! De kusten doe ik als laatste. De eerste kilometers met de huurwagen doe ik richting het noorden.

Durmitor Park/ Tara Kloof
Van Podgorica naar het Durmitor Nationaal Park doe je 126 kilometer over. Tijdens mijn verkenning aan Montenegro in 2022 waren ze nog volop bezig met het bouwen van de A1 autosnelweg. Deze nieuwe route naar het noorden zal zeker je reistijd versnellen (tolweg). De vernieuwde autoweg met veel tunnels en viaducten loopt bijna paralel met de lokale P4-weg die ik toen heb genomen om in het noorden te geraken. Zodra je de hoofdstad uit bent volgt deze reisroute de Morača vallei. Al heel snel kom je in een prachtig en rustig berglandschap terecht. Dat zie ook duidelijk als je er een topografische kaart bij haalt.

Na een zalige en rustige rit waar ik steeds de richting Žabljak volgde, spot ik de Tara rivier. Deze rivier moet ik verder volgen stroomafwaarts om de prachtige kloof te kunnen bewonderen. De Tara snijdt door de Tarakloof, de grootste kloof van Europa en na de Grand Canyon de grootste van de wereld. De kloof is 78 km lang en het diepste punt is 1300 meter. De kloof ligt in Durmitor Nationaal Park, dit staat ook op de UNESCO lijst! Dit is één van de pareltjes van Montenegro! Een absolute aanrader is de rafting op de Tara, helaas was dit voor 1 persoon niet mogelijk. Ik deed deze reis namelijk helemaal alleen. Meer info en hoe je kan reserveren, lees je hier. Maar ik was zeker niet teleurgesteld! De bekende Tara brug op de P4-route bezorgt je een adembenemend zicht op de kloof (zie foto boven). Via deze link kan je een fantastisch Streetview-beeld bekijken.

Black Lake
Het "Black Lake" moet je volgens veel websites zeker eens bezoeken in Montenegro. Ik heb het dan ook maar in mijn planning gestoken. Anderzijds ligt dit gletsjermeer vlakbij het Durmitor Nationaal Park. Je kan er hier een grote wandeling maken rond het meer. Na de adembenemende Tara kloof vond ik deze omgeving wat minder fascinerend. Ik vond de omgeving rond het meer ook niet zo aangenaam ruiken. Naar mijn persoonlijke mening, als je dit overslaat in je reis zal je niet veel gemist hebben.

Bobotov Kuk bergroute
Ik trek verder de hoogte in, het Black Lake lag op zo'n 1.400 meter boven de zeespiegel. Via de zalige bergroute P14 rijd ik richting de hoogtste bergtop van het land, de Bobotov Kuk. Deze berg bereikt een hoogte van 2.523 meter. Via deze route op smalle, maar verharde, baantjes geniet van de rust en diverse berglandschappen (zie foto onder). De temperatuur zakte er wel tot maar 15 graden. In Podgorica was het 29 graden toen ik er aan kwam. Fris aan de vis dus!

Op deze P14 route vanuit Pošćenski Kraj kan je niet verkeerd rijden, er is maar 1 weg. Weliswaar met veel scherpe bochtjes. Als je een tegenligger komt, is het wel even oppassen. Al ben ik daar maar weinig verkeer tegen gekomen. Op het einde van deze P14 route kom je uit in de Piva Canyon (zie foto onder) met het bijhorende Piva Stuwmeer (Pivsko Jezero). Ik vond op YouTube een fantastische beelden van deze omgeving (zie onderaan).

Ostrogklooster
Na een verblijf in het Hotel Sokoline - een absolute aanrader qua ligging en panoramisch uitzicht - maak ik wat tijd voor een culturele stop, het Ostrogklooster. Een klooster dat is ontstaan in de 12de eeuw en dat in een rots gebouwd is. Slechts op enkele kilometers verwijderd van het hotel. Alweer was het hier rustig, ondanks dit één van de meest bezochte kloosters is van de Balkan.

Het klooster is gewijd aan de heilige Vasilije Ostroski of Sint Basil van Ostrog en hij is hier ook begraven. Volgens pelgrimsverhalen stelt bidden in de buurt van Vasilije's lichaam je in staat om te genezen en om te gaan met de moeilijkheden van het leven. Probeer je bezoek te vermijden op 12 mei. Dan is het de gedenkdag aan de heilige en kan dit je verkenning wel een beetje om zeep brengen...

Mostar
Na Ostrog waag ik me aan een tocht van 180 kilometer naar Mostar. Ik verlaat dus even Montenegro en ga de grens over naar Bosnië-Herzegovina. Voor je het land binnen mag, dien je je eerst aan te melden bij een douane post. Hier kan je wel wat tijd verliezen, afhankelijk van het tijdstip en welke grensovergang je neemt. Hou daar dus rekening mee. Ook belangrijk: indien je een auto hebt gehuurd, zorg dan dat je toelating hebt om het land te verlaten en hiervoor ook de nodige verzekering hebt. Alsook dien je alle originele papieren van de huurwagen bij je te hebben. Er zijn verhuurders die je met kopieën laten vertrekken. Zonder de officiële documenten laten ze je de grens niet over! Ik was gelukkig wel goed voorbereid. Deze trip naar Mostar van 180 kilometer heeft 3 uren in beslag genomen.

De stad staat bekend vanwege de Stari Most (zie foto boven), de oude brug die op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat. 9 november 1993 is een zwarte dag in de geschiedenis van de stad Mostar. Op deze dinsdag werd in een paar uur tijd de iconische oude brug van Mostar verwoest. In 2001 is de reconstructie begonnen onder leiding van de UNESCO. Door de complexiteit van de brug duurde het drie jaar voordat deze af was. Op 23 juli 2004 werd de ‘nieuwe’ Stari Most geopend.

Ik ben met hoge verwachtingen naar dit stadje gereden, omdat ik via reistips websites best warm was gemaakt over de pracht van deze stad. Maar dat viel me een beetje tegen als ik eerlijk mag zijn. Een beetje overroepen zeg maar deze brug. Leuk om er eens over en onder te lopen. Meer had dit stadje niet echt te bieden naar mijn persoonlijke mening. Schrappen uit je planning? Nee helemaal niet! Maar beteed in je reisplanning er zeker geen hele dag voor.

Počitelj
Een 30 minuten rijden naar het zuiden van Mostar ligt aan dezelfde Neretva rivier het authentieke Počitelj. Deze historische nederzetting bevat een prachtige oosterse architectuur en een Ottomaanse bouwstijl. Dit was pas genieten! Mijn Montenegro-gevoel was trouwens ook helemaal verdwenen. Locaties van dit kaliber vind je nauwelijks in Montenegro trouwens. Ik was dus heel blij dat ik deze locatie er bij had gepland!

Naast de Hadzi-Alija moskee kan je ook helemaal naar boven tot aan de oude toren, dit geeft je een practig uitzicht over de omgeving. Een absolute aanrader! Bovendien kan je er vlakbij snel je auto kwijt. Enkele gadgets- en prullenverkopers moet je er wel bijnemen.

Kravice Watervallen
Ik ben vlakbij de Kroatische grens. Indien je een aangepaste reisplanning hebt via Kroatië is niet alleen Počitelj een aanrader in Bosnië-Herzegovina, maar ook de Kravice Watervallen (zie foto onder). Een volledig ovezicht op kaart met alle besproken plaatsen van op deze blog + extra locaties kan je trouwens hier terug vinden. Als je deze watervallen op foto ziet, lijkt het precies een één of ander subtropisch paradijs. Laat je niet verrassen en vooral ook niet teleurstellen. Deze omgeving rond deze watervallen is best commercieel ingericht met bars en dergelijke meer. Alsook komen hier veel mensen zwemmen en zonnen. De Blaarmeersen van de Bosnië-Herzegovina zeg maar. Er is wel een ruime parking (met alweer wat prullenverkopers). Kom dus zeker niet naar hier als je de rust wilt op zoeken. Jammer dat dit zo commercieel gemaakt is. Het "pure" van de natuur is hiermee verdwenen.

Kotor en de Kotor Baai
En nu, terug de grens over.. Alweer douane controle natuurlijk. Heeft me weer wat tijd gekost. Want die mannen nemen echt hun tijd. Zeker als er bestelwagen voor je in de rij staat met goederen, dan kan het wel best even duren. Kan je je voorstellen dat we dit vroeger ook deden als we naar onze buurlanden gingen? Ik was nog heel klein, maar ik herinner het me nog. Er zouden nogal files staan nu aan de grenzen moest dit vandaag hier bij ons nog van toepassing zijn.
Tijd voor wat zeelucht nu!

Aangezien ik vanuit een zuidelijker punt van Bosnië-Herzegovina kwam, ben ik terug Montenegro binnengereden via een andere route dan de heenweg. Ik nam de meest zuidelijke grensovergang naar Montenegro om op die manier via Herceg Novi de Kotor Baai route te kunnen beleven.
In Herceg Novi zag ik voor de eerste keer deze reis de zee! Enfin, dit leek toch de zee. Maar eigenlijk is dit al de prachtige Kotor Baai (zie kaart onder).
Ze noemen deze baai ook wel beetje de Noorse fjorden van het zuiden. Via onderstaande route kan je een uur genieten van het landschap waar je om de 10 minuten de baai vanuit een andere visie ziet. Op den duur was ik letterlijk en figuurlijk even het noorden kwijt.

Er is ook een kortere route met een veerboot, maar we heben tijd toch? Voor deze kleine 44 km doe je via deze route er een uur over zonder stops. Op deze route naar Kotor zonder veerboot kom je ook het schattige Perast tegen. Mijn eindbestemming van die dag was het stadje Kotor

Citenje
Hier heb je terug een moment om wat cultuur op te snuiven in Montenegro. Cetinje bleef tot 1946 wel de hoofdstad van Montenegro, daarna nam Podgorica die rol over. Het orthodoxe klooster van Cetinje (zie foto onder) behoort tot de belangrijkste religieuze bezienswaardigheden van het land. Dit heeft alles te maken met de religieuze relikwieën die er in de kerk bewaard worden. In de kerk zou namelijk een splinter van het kruis van Jezus Christus en de rechterhand van Johannes de Doper te zien zijn. Als toerist zijnde zal je hier maar weinig van te zien krijgen. Je mag namelijk alleen de binnenplaats, het toeristenwinkeltje en een kleine kapel bezoeken. Wil je deze kapel binnengaan dan moet je wel geschikte kleding dragen met bedekte armen en benen. Heb je deze niet bij dan kan je doeken lenen bij het winkeltje. In de kapel is het jammer genoeg iet toegestaan om foto’s te maken. Wil je meer van het klooster zien dan zal je moeten aansluiten bij een rondleiding.

Budva
Budva is één van de meest toeristische steden van Montenegro aan de Adriatische kust. Naast het oude stadsgedeelte dat omringd wortdt met middeleeuwse muren - gebouwd door de Venetianen in de 15de eeuw - heb je ook een moderner en commerciëler gedeelte met veel hotels en een shoppingcenter. Ik zag opvallend ook veel bouwkranen in het stadspanorama en veel nieuwe bouwwerven. Het toerisme is in deze stad aan zijn opmars bezig.

Stari Bar
Voor mij is dit het mooiste stadje van Montenegro! Stari Bar is in de 6e eeuw gesticht als een Romeinse vesting plaats. In de eeuwen erna werd het stadje veroverd door Venetianen, Serven en Hongaren. Om later weer deel uit te gaan maken van het Ottomaanse rijk. In 1877 claimde Montenegro de stad terug na een hevige strijd om het aquaduct van de stad. In 1979 bezweek het aquaduct door een aardbeving waarna het jarenlang in puin lag. Men verkoos ervoor eerst de oude stad naar het fort op te knappen. Tegenwoordig zijn Stari Bar en het aquaduct weer in hun oude glorie te bewonderen.

Tijdens mijn wandeling door het historische deel van Stari Bar en tussen de ruïnes van het oude fort zijn de verschillend invloeden van de overheersers goed terug te zien.

In de ruïnes van Stari Bar is niks te eten en te drinken te koop. Net buiten de stadsmuren van Stari Bar, langs een steil voetpad, liggen verschillende leuke restaurantjes. Hier zijn traditionele maaltijden uit Montenegro te koop, maar ook souvenirs als honing en andere streekproducten. Vooral "Medovaca" heb ik op veel plaatsen in de aanbieding gezien. Dit blijkt dan ook een typisch streekproduct te zijn. Een jenever van pruimen waaraan honing is toegevoegd.

Ulcinj
Het allerlaatste kuststadje aan de Adriatische Zee van mijn trip in Montenegro is Ulcinj. Het ligt dichtbij de Albanese grens, en dat merk je heel goed. Er hangt hier al een Albanees sfeertje. De inwoners van Ulcinj bestaan voor 61% uit Albanezen en in de zomermaanden vind je er heel veel toeristen uit Kosovo. Het stadje staat ook bekend om zijn mooie badplaatsen. Even wat relaxen en zonnen? Hier kan het!

Shkodër
Ik ga nog eens de grens over, maar dan nu aan de zuidelijke kant van Montenegro. Ik ga het me wagen om ook eens Albanië te bezoeken. Albanezen hebben niet bepaald een goede naam bij ons. In Vlaamse series en films worden ze ook als gevaarlijk mensen aanschouwd. In elk geval, ik had geen schrik! Alweer moest ik dan een douanepost passeren, met de nodige wachttijden. Tijdens het wachten heb ik er ook heel wat bizarre situaties gezien.
In Albanië is er ook veel armoede. Het land is niet zo gemoderniseerd en de bevolking vond ik er ook niet zo vriendelijk. Albanië is geen toeristisch land en de steden zijn heel druk en chaotisch. Slecht ingerichte kruispunten, bizarre verkeerssituaties en de regels lappen ze ook aan hun laars. Dat ondervond ik al snel toen ik in het stadje Shkodër aan het rijden was. Een stad net over de grens. Albanië heeft heel wat mooie natuurlijk en oude Griekse en Romeinse pareltjes, maar daarvoor moest ik nog vele kilometers naar het zuiden rijden. Helaas was daar geen tijd voor. Op deze dag deed ik verkenning rondom Shkodër en het gelijknamige meer. De stad zelf, daar was niets interessants te bespeuren.

Iets buiten Shkodër kan je een schattig brugje terugvinden. De Mesi Brug (zie foto onder) heeft alweer zo'n typische stijl van hier. Naast deze oude brug is er een nieuwe brug gebouwd. Dankzij deze nieuwe brug heeft het je de mogelijkheid om er een mooie foto van te maken. Via deze link kan je er ook een Streetview belevenis van bekijken.

Verder is er in deze omgeving niet veel te zien, dus ik zet mijn tripje verder!

Rijeka Crnojevica en omgeving
En ik ga terug de grens over... Aan de andere kant van het uitgestrekte Skadar Meer mondt de Rijeka Crnojevica rivier uit die hele mooie panorama's opleverd (zie foto onder). Je kan hier ook een boottocht doen.

Aan deze rivier ligt het gelijknamige stad Rijeka Crnojevica, Alsook is hier alweer een mooi schattig brugje te spotten. Als je het dorpje Rijeka Crnojevica wenst te bezoeken, hou dan rekening met beperkte parkeerplaatsen. De boottochten vertrekken trouwens van hieruit.

Hieronder zie je mijn reisroute, met het vertrek dus in de hoofdstad Podgorica via de noordelijke route richting buurland Bosnië-Herzegovina. Om via de Kotor Baai, de kust en het Skadar meer terug te keren naar Podgorica.
Uiteraard kan je ook de route omgekeerd doen. Maar ik vond het aangenamer om me eerst te laten verrassen door de natuur en de bergen en dan pas de baai en de zee. Het oosten en noordoosten van het land heb ik niet bezocht zoals je kan zien, in deze kantons is niet veel bijzonders te ontdekken.
Dit traject is maar 906 km, dit was er in praktijk ietsje meer. In elk geval zou je denken dat het meer is als je deze onderstaande kaart bekijkt. Montenegro is echt niet groot, maar zo groot als Vlaanderen dus!

Het aantal auto(snel)wegen zijn beperkt, al heb ik hier en daar wel nieuwe werken gespot om de weginfrastructuur te verbeteren en de je reistijd te versnellen. Maar over het algemeen zijn het allemaal lokale wegen waar je maar 70km/u mag rijden. Politie stond af en toe eens op de loer voor sporadische controles. Flitspalen heb ik al zeker niet gezien. Montenegro is zeker een veilig land en toeristen worden er wel gewaardeerd. Het toerisme is in dit land in opmars en ook broodnodig voor hun economie.

Alle besproken plaatsen uit dit bovenstaande blog en nog extra plaatsen zijn terug te vinden op de handige kaart via KMZ-file. Hiermee kan je je eigen reis plannen of een bestaande reis aanvullen. Als extra optie kan onze kaart met alle punten van Montenegro die je niet mag missen op je Google account gekoppeld zien als "Gedeelde kaart" via de Google Maps app. Een handige tool voor onderweg. Klik hier voor meer informatie.

Praktische informatie